Μουσείο, Λαογραφικό Κύμης (Εύβοιας)

Το Λαογραφικό Μουσείο Κύμης ιδρύθηκε το 1980 από το Μορφωτικό και Εκπολιτιστικό Σύλλογο της πόλης. Στεγάζεται σε ένα διώροφο νεοκλασικό κτίριο στο κέντρο της Κύμης, το οποίο ανήκε στην Εθνική Τράπεζα. Η συλλογή του αποτελείται από 1.500 περίπου αντικείμενα της περιόδου 1800-1930, κατά τη διάρκεια της οποίας η Κύμη γνώρισε μεγάλη ακμή στον οικονομικό, κοινωνικό και πολιτιστικό τομέα, κυρίως λόγω του εμπορίου του φημισμένου μαύρου κρασιού της περιοχής στα λιμάνια του Εύξεινου Πόντου και της Γαλλίας. Στη μεγάλη αίθουσα του ισογείου εκτίθενται, μεταξύ άλλων, παραδοσιακές φορεσιές, στρατιωτικές στολές από τους Βαλκανικούς πολέμους, εκκλησιαστικά σκεύη, ιερατικά άμφια, ξυλόγλυπτα και μερικά κοσμήματα. Από την ενότητα των ενδυμασιών ξεχωρίζει η κουμιώτικη νυφική φορεσιά, με τη χρυσοκέντητη ζώνη, τη σφυρήλατη πόρπη και τη μεταξωτή μπόλια. Η μπόλια αυτή είχε γίνει στη Σαλαμίνα, όπου διοχετευόταν το μετάξι από την Κύμη, για να καταλήξει στα εργαστήρια της Αττικής και της Βοιωτίας. Δείτε επίσης τη γιορτινή γυναικεία φορεσιά με το τσιμπέρι, ένα τετράγωνο βαμβακερό ύφασμα με στάμπα από φυτικό διάκοσμο, η δημιουργία του οποίου επέζησε στη Μικρά Ασία από τα αρχαία χρόνια. Στον ίδιο χώρο εκτίθενται αμφορείς της ελληνιστικής και βυζαντινής περιόδου που έχουν ανασυρθεί από ναυάγια πλοίων, υφαντά και κεντητά καλύμματα τοίχου (πάντες), χρωμολιθογραφίες από τη Ρωσία και τη Γαλλία που κοσμούσαν αρχοντικά ναυτικών, και δύο έργα του αξιόλογου θαλασσογράφου G. D’ Esposito, που έζησε στη Μάλτα στα τέλη του 19ου αι. Ιδιαίτερη σημασία για την Κύμη παρουσιάζει η χρωμολιθογραφία του Σωτήρη Χρηστίδη, που εκτίθεται στην προθήκη 6 μαζί με τις πολεμικές στολές των Βαλκανικών πολέμων, γιατί απεικονίζει τη μάχη της Κρέσνας στα βουλγαρικά σύνορα (6-11 Ιουλίου 1913), όπου έπεσε, ηρωικά μαχόμενος, ο καταγόμενος από την Κύμη συνταγματάρχης Ιωάννης Βελισσαρίου. Η έκθεση του ισογείου περιλαμβάνει επίσης τα ιερατικά άμφια του Αγίου Νεκταρίου, από την περίοδο που διέμεινε στην πόλη (1891-1893), εκκλησιαστικά χρυσοκεντήματα, καθώς και μία σειρά χρηστικών αντικειμένων καθημερινής χρήσης, όπως καζάνια για το βράσιμο του μούστου και την παρασκευή πετιμεζιού. Στον πρώτο όροφο μπορείτε να δείτε την αναπαράσταση του σαλονιού και της κρεβατοκάμαρας ενός αστικού σπιτιού των αρχών του 20ού αι., με τα χαρακτηριστικά μικρά και μεγάλα έπιπλα και τα διακοσμητικά αντικείμενα. Από τα τελευταία ξεχωρίζουν ένα επικασσιτερωμένο πήλινο σκεύος αγγλικής κατασκευής (μαστραπάς) και μερικά κεραμικά από το Τσανάκαλε της βορειοδυτικής Μικράς Ασίας. Σε έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο εκτίθενται ο αργαλειός, εργαλεία κατεργασίας πρώτων υλών για κεντήματα και υφαντά, ένα εκκολαπτήριο μεταξοσκώληκα και δείγματα από υφάσματα, κεντήματα, κλινοσκεπάσματα, εσώρουχα και μάλλινα πολύχρωμα κιλίμια. Από το πλούσιο αρχειακό υλικό που φυλάσσεται στη βιβλιοθήκη του μουσείου εδώ εκτίθενται ενδεικτικά μόνο μερικές τοπικές εφημερίδες, παλαιές φωτογραφίες της Κύμης και της γύρω περιοχής, καθώς και μερικές ξυλογραφίες της Βάσως Κατράκη που κοσμούσαν το βιβλίο του Βασίλη Λούλη Λυσίκομος Εκάβη. Στο υπόγειο του μουσείου έχουν συγκεντρωθεί εργαλεία κηροπλαστικής, σκεύη για την παρασκευή ψωμιού, γεωργικά εργαλεία, πήλινα μεγάλα πιθάρια και διάφορα άλλα αντικείμενα οικιακής χρήσης. Στο χωριό Πύργος, σε μικρή απόσταση νοτιοδυτικά της Κύμης, λειτουργεί, ως παράρτημα του μουσείου, η συλλογή του λαϊκού ζωγράφου του 19ου αι. Σωτήρη Χρυσανθόπουλου. Εξωτερική άποψη του Λαογραφικού Μουσείου Κύμης. Τοιχογραφία του λαϊκού ζωγράφου Σωτήρη Χρυσανθόπουλου (Λαογραφικό Μουσείο Κύμης). Κεντημένη νυχτικοθήκη του 1885 (Λαογραφικό Μουσείο Κύμης). Αναπαράσταση κρεβατοκάμαρας αστικής κατοικίας του 19ου αι.(Λαογραφικό Μουσείο Κύμης). Λεπτομέρεια γυναικείας παραδοσιακής ενδυμασίας του 19ου αι., στο Λαογραφικό Μουσείο Κύμης.